Prawa jazdy do wymiany! Koniec z bezterminowymi dokumentami

Koniec bezterminowych praw jazdy

Prawo jazdy wydawane przed 19 stycznia 2013 roku nie posiadało daty ważności i formalnie obowiązywało bez ograniczeń czasowych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami takie dokumenty zostaną jednak wycofane z obrotu. Ich posiadacze będą zobowiązani do wymiany prawa jazdy na nowe, zgodne z aktualnymi standardami – w formie plastikowej karty z terminem ważności.

Zmiany wynikają z nowelizacji ustawy o kierujących pojazdami i są konsekwencją dostosowania polskich dokumentów do przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej.

Terminy wymiany. Kto pierwszy, kto później

Obowiązkowa wymiana bezterminowych praw jazdy nie rozpocznie się jeszcze w 2025 roku. Proces ruszy 19 stycznia 2028 roku i potrwa do 18 stycznia 2033 roku. To pięcioletnie „okno czasowe”, w którym kierowcy będą mogli złożyć wniosek o nowy dokument.

Na ten moment przepisy nie wprowadzają kolejności wymiany według wieku, kategorii prawa jazdy ani daty jego wydania. Oznacza to, że wszyscy posiadacze bezterminowych dokumentów będą mogli wymienić je w dowolnym momencie w latach 2028–2033.

Po tym okresie bezterminowe prawa jazdy utracą ważność i nie będą już uprawniały do prowadzenia pojazdów.

Kiedy wymiana już teraz

Choć powszechny obowiązek zacznie obowiązywać dopiero w 2028 roku, prawo jazdy można – i w niektórych sytuacjach trzeba – wymienić już dziś. Dotyczy to przypadków takich jak zgubienie lub zniszczenie dokumentu, zmiana danych osobowych (np. nazwiska) czy uzyskanie nowej kategorii prawa jazdy. W takich sytuacjach wymiana odbywa się na zasadach ogólnych, niezależnie od przyszłych terminów.

Nowy dokument z terminem ważności

Po wymianie kierowca otrzyma prawo jazdy z określoną datą ważności. Dla większości kategorii dokument będzie wydawany maksymalnie na 15 lat. Sama wymiana nie wiąże się z koniecznością ponownego zdawania egzaminów – ani teoretycznych, ani praktycznych.

Koszty i formalności

Obecnie opłata za wydanie prawa jazdy wynosi około 100 zł, jednak nie jest wykluczone, że w najbliższych latach koszty te wzrosną. W połowie 2024 roku Renata Rychter z Ministerstwa Infrastruktury informowała, że resort rozpatruje podwyższenie opłaty za wydanie krajowego prawa jazdy o 50 procent, a w przypadku prawa jazdy międzynarodowego – nawet o 100 procent.

Wniosek można złożyć w wydziale komunikacji urzędu miasta lub starostwa właściwego dla miejsca zamieszkania – osobiście albo elektronicznie, m.in. za pośrednictwem ePUAP. Nowy dokument będzie w pełni honorowany w Polsce oraz w innych krajach Unii Europejskiej.

Brak wymiany ma konsekwencje

Kierowcy, którzy nie wymienią bezterminowego prawa jazdy do 18 stycznia 2033 roku, stracą formalnie uprawnienia do kierowania pojazdami. Prowadzenie auta na podstawie niewymienionego dokumentu będzie traktowane jak jazda bez ważnych uprawnień, z wszystkimi konsekwencjami prawnymi.

Podsumowanie

Obowiązek wymiany dotyczy wszystkich osób posiadających prawo jazdy wydane przed 19 stycznia 2013 roku. Proces będzie prowadzony w latach 2028–2033, bez podziału na grupy wiekowe czy kategorie. Wymiana nie wymaga egzaminów, wiąże się natomiast z koniecznością złożenia wniosku i wniesienia opłaty administracyjnej. Brak działania do 2033 roku oznacza utratę ważności dokumentu.